6586 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve bu kanuna dayanılarak çıkarılan, ve 06.08.2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmelik, perakende sektörünü ilgilendiren önemli düzenlemeler içeriyor. Prim ve bedel sınırlaması bu yeni düzenlemeler arasında özellikle önem taşıyor.
Yönetmelik uyarınca, büyük mağaza ve zincir mağazalar ile bayi işletme ve özel yetkili işletmeler tarafından üretici veya tedarikçilerden alınabilecek prim ve bedellere ilişkin önemli sınırlamalar getirildi.
Yönetmelik, bu prim ve bedelleri konu bakımından ve taraflar arasındaki sözleşmenin unsurları bakımından sınırlıyor:
1. Konu bakımından sınırlama:
Yönetmeliğin 4. maddesi uyarınca prim veya bedel, ancak ürün talebini doğrudan etkileyen tanıtım ve konumlandırma gibi hizmetlerin karşılığında alınabilir.
Yönetmelik, aktivite primi ile reklam, dergi, anons, raf tahsisi, gondol ve kasa önü bedeli gibi bedel ve primleri bu kapsamda örnek olarak sayıyor.
Yönetmelik, ürün bedelini doğrudan etkilemeyen herhangi bir prim veya bedel alınmasını 4/2. maddede geniş bir dille ve açıkça yasaklıyor ve bunu sonraki maddelerde yaptırıma tabi tutuyor.
2. Sözleşmenin unsurları bakımından sınırlama:
Her şeyden önce, prim ve bedel konusunda taraflar arasında bir sözleşme yapılmış olması zorunlu. Taraflar arasında sözleşme olmadan kesilen faturalar ve yapılan ödemeler, yönetmeliğin ihlalini oluşturabilir.
Taraflar arasındaki sözleşmede bu hususun düzenlenmesinin de belirli şartları var:
Sözleşmede;
(1) Prim ve bedelin türü ve oranı ile
(2) Prim ve bedele konu hizmetin süre ve/veya sayısı belirtilmeli ve
(3) bu hizmet gerçekten verilmeli.
Tedarikçi, üretici ve perakendeciler, söz konusu Yönetmelik ve yasanını getirdiği yeni ilke ve kurallara dikkat ederek faaliyetlerini sürdürmeliler, aksi takdirde idari/hukuki yaptırım ve zararlara uğrayabilirler.
Yönetmeliğin ilgili maddesini aktararak yazıyı sonlandırıyorum:
Prim ve bedel talebi
MADDE 4 – (1) Büyük mağaza ve zincir mağazalar ile bayi işletme ve özel yetkili işletmeler, üretici veya tedarikçiyle yaptıkları sözleşmede prim ve bedelin türü ve oranı ile verecekleri hizmetin süre ve/veya sayısını belirtmek ve bu süre ve/veya sayıda hizmet vermek koşuluyla, ürün talebini doğrudan etkileyen tanıtım ve konumlandırma gibi hizmetleri nedeniyle üretici veya tedarikçiden aktivite primi ile reklam, dergi, anons, raf tahsisi, gondol ve kasa önü bedeli gibi prim ve bedel talep edebilir.
(2) Birinci fıkrada sayılan perakende işletmeler üretici veya tedarikçiden, mağaza veya şube açılışı ve tadilat, ciro açığı, banka ve kredi kartı katılım bedeli gibi adlar altında, ürün talebini doğrudan etkilemeyen herhangi bir prim ya da bedel talep edemez.
(3) Prim ya da bedel talebine konu ürünün perakende işletmenin palet, sepet, stant ve diğer teşhir ünitelerinde satışa sunulması halinde, raf tahsisi hizmetinin verildiği kabul edilir.
Avukat, yazılım geliştirici. Amerika’da yaşıyor.