Pomodoro tekniği nedir, nasıl uygulanır?

Pomodoro tekniği basit ve etkili bir zaman yönetim yöntemidir. Akademik çalışmalarımda, avukatlık hayatımda, programlama öğrenirken, tez yazarken, diğer işlerimde bu tekniği kullandım ve faydasını gördüm.

“Pomodoro”, İtalyanca “domates” anlamındadır. Tekniğin adı, sağda resmini gördüğünüz domates şeklinde bir mutfak zamanlayıcısından gelmektedir.

Pomodoro tekniği nasıl uygulanır?

Basitçe özetlemek gerekirse:

• Günün başında çalışacağınız konuları belirler ve konuların adını bir yere yazarsınız (bu bir kağıt veya bir uygulama olabilir).

• Pomodoro zaman sayacını başlatır ve kağıda yazdığınız ilk konuya çalışmaya başlarsınız (zaman sayacı olarak geri sayım özelliği olan bir çalar saat veya bir uygulama kullanabilirsiniz).

• 25 dakikalık çalışma süresi zarfında iç dünyanızdan ve dış dünyadan gelen önemsiz bölünme (kesinti, “interruption“) direnirsiniz. Bu bölünmeler, telefonunuzdan gelen bir bildirim veya içinizden zamansızca gelen ertelemecilik (procrastination) arzusu (söz gelimi, durup dururken çekmecenizi düzenleme ya da acil olmayan bir konuyu araştırma isteği) olabilir.

• İsteğe bağlı adım: Bu adımı uygulamanız zorunlu değildir fakat yeni başlayanlara tavsiye edilir. Başarıyla savuşturduğunuz her bir bölünme isteği için görevin adını yazdığınız yerin sağ tarafına bir kesme ‘ işareti koyarsınız ve başka bir yere “Acil Olmayan İşler” başlığı açarak hangi bölünmeyi savuşturduğunuzu buraya not edersiniz. Günün sonunda bu notları okuduğunuzda muhtemelen bu isteklerin hiç de acil olmadıklarını görerek gülümseyecek ve onları iradenizle savuşturduğunuz için kendinizle gurur duyacaksınız. Acil olmayan bu işleri, daha uygun bir zamanda yapabilirsiniz.

• 25 dakika boyunca çalışmayı başardığınızda, görevi yazdığınız yerde konunun adının kenarına bir çarpı (“X”) işareti koyarsınız. Eğer bir uygulama kullanıyorsanız uygulama sizin yerine bitirdiğiniz pomodoro’yu kayıt altın alabilir.

• 25 dakikalık çalışmayı bitirdikten sonra 5 dakika ara verirsiniz. Bunun için de zamanlayıcıyı başlatırsınız.

• Eğer 25 dakika boyunca çalışamazsanız ve çalışmanızı bölerseniz sayacı sıfırlamanız gerekir. Her bir pomodoro, bölünemeyen, çalışmaya hasredilmiş “atomik” bir zaman dilimidir.

• 5 dakikalık mola süresi dolunca ikinci “pomodoro”nuzu yapmak üzere çalışma sayacını tekrar başlatırsınız.

• 25 dakikalık 4 çalışma periyodunu (çalışma periyotlarına “pomodoro” denir) arka arkaya tamamlarsanız (kağıt üzerinde şu güzel manzarayı görürseniz: “XXXX”), 15 dakikalık daha uzun bir mola kazanırsınız. Sonra dilerseniz yeni bir 4 pomodoro’luk seri başlatabilirsiniz.

• Pomodoro zaman dilimlerinde başka bir işle uğraşamayacağınız için (bu konuda kendinize karşı dürüst olmalısınız), günün sonunda, belirli bir konuya gerçekten ne kadar çalıştığınızı görebilirsiniz. Çalışmak için masaya oturup verimsizce geçirilen saatleriniz pomodoro’ya dönüşmeyeceği için günün sonunda “Onca saat ben ne yaptım?” pişmanlığını yaşamaktan zaman içinde kurtulursunuz.

---

Yeri gelmişken, Pomodoro Tekniği ile %100 uyumlu olarak geliştirdiğim Masterlist uygulamasını denediniz mi? Sade, kolay kullanımlı, tamamen Türkçe ?? ve ücretsiz bir app olan Masterlist, sıradan bir Pomodoro Timer değil.

Hem görevlerinizi saklayabiliyor (bir to-do list ve hatırlatıcı olarak çalışıyor), hem görevleriniz ve projeleriniz/dersleriniz için geçmişe dönük olarak ne kadar çalıştığınızı takip ediyor ve size görev, ders/proje ya da tüm görevler bazında performansınıza dair grafik ve istatistikler olarak sunuyor, hem de Pomodoro Timer için gelişmiş birçok özellik barındırıyor.

Masterlist’i App Store’da görmek için buraya, özelliklerini detaylı olarak görmek için şuraya tıklayabilirsiniz.

---

• Pomodoro tekniği başlangıçta basit veya gereksiz gibi görünebilir. Denemeden karar vermeyin.

• 25 dakika boyunca bir konuya odaklanmakta başlangıçta çok zorlanabilirsiniz. Bu normaldir. Kendinize kızmayın ve pes etmeyin. Pomodoro tekniğinin altın kurallarından biri şudur: “Bir sonraki pomodoro daha iyi olacak!” Gerçekten de, tekniğe yeni başlarken her bir pomodoronun bir öncekine göre daha verimli geçtiğini göreceksiniz.

• Eğer yılmadan tekniği uygulamaya devam ederseniz göreceksiniz ki hem çalışma verimliliğiniz, hem de her gün bitirdiğiniz pomodoro’ların sayısı artacak… Hatta ileride çalışmaya kendinizi o kadar kaptırabilirsiniz ki pomodoro zaman sayacını başlatmayı veya durdurmayı unutabilirsiniz (yaşadım oradan biliyorum). :)

Pomodoro yöntemi basitçe bu şekilde özetlenebilecek olmakla birlikte tekniğin nasıl uygulanacağının ve neden bu teknikten yarar görebileceğinizin, kısaca “mantığının ve felsefesinin” anlatıldığı bir e-kitap var. Tekniğin mucidi olan Francisco Cirillo tarafından yazılmış. Ben de bu yöntemi bu e-kitabı okuyarak öğrenmiştim. Yazarı tarafından geçmişte ücretsiz olarak dağıtılan bu kitap, tekniğin çok popülerleşmesinin ardından bir süredir ücretli olarak satılıyor. Kitabın bendeki versiyonu (v1.3) Creative Commons lisanslı olduğundan dileyenlerle paylaşmamda bir sakınca yok. Kitabı göndermemi isterseniz benimle Twitter üzerinden irtibat kurabilirsiniz.

Teknik hakkında kısaca bilgi veren bir video:

Siz pomodoro tekniğini kullanıyor musunuz? Yararını gördünüz mü? Pomodoro tekniği sayesinde ulaştığınız bir hedefiniz oldu mu? Tekniği kullanırken hangi araçları kullanıyorsunuz? Bu yazının altına yorum bırakabilirsiniz.

Yasal uyarı: "Pomodoro" sözcüğünün ve domates şeklindeki logonun Francisco Cirillo'ya ait tescilli markalar olduğu, kendisi adına açılmış web sitesinde ifade edilmektedir. Benim marka sahipleri ile herhangi bir alakam bulunmamaktadır.